Bağırsak Delinmesi (Perforasyonu) Tıbbi Hata mıdır?

Bağırsak delinmesi, bağırsak duvarının zedelenmesi veya delineceği bir durum olarak tanımlanabilir. Bu durum, bağırsak içeriğinin karın boşluğuna sızmasına neden olarak ciddi enfeksiyonlar ve hayatı tehdit eden durumlar yaratabilir. Bağırsak delinmesi, genellikle appendisit, ülser gibi rahatsızlıkların şiddetlenmesiyle meydana gelebilir ve bu durumda acil tıbbi müdahale gerektirir. Ayrıca bazı tıbbi müdahaleler de bağırsak perforasyonuna neden olur. Karın bölgesinde yapılan ameliyatlar, kolonoskopi gibi endoskopik işlemler   sırasında, özellikle zorlayıcı manevralar veya anormal yapılar ile çalışılırken, bağırsak duvarına zarar verilerek delinme meydana gelebilir. Bazı karın içi radyolojik girişimler sırasında özellikle iğne ile bağırsak yakınında yapılan işlemler bağırsak duvarına zarar verebilir. Yine bağırsak temizliği sırasındaki uygulamalar sırasında ortaya çıkabilir. Tıbbi küretaj ve jinekolojik işlemler de yanlışlıkla bağırsak delinmesine yol açabilir. 

Bağırsak delinmesi teşhisi koymak için çeşitli tıbbi testler ve görüntüleme yöntemleri kullanılabilir. Ancak, zamanında tanının konulmaması durumunda, hasta için tehlike artabilir. Bu gecikme çok ciddi bir tıbbi hatadır. Bağırsak delinmesi tedavisi genellikle cerrahidir. Cerrahi müdahale ile bağırsak duvarının onarılması veya zarar gören bölümün alınması sağlanır. Bunun yanı sıra, enfeksiyonları önlemek için antibiyotik tedavisi uygulanır. Ancak, bazı durumlarda, hastanın durumu daha da zorlaştırabilir, bu da tedavi sürecini daha zor hale getirebilir. Bu süreçte, sağlık ekibinin dikkatli ve hızlı hareket etmesi büyük önem taşır. Bağırsak delinmesi ciddi ve acil bir durumdur. Teşhis ve tedavi sürecinde, deneyimli sağlık ekibinin ve modern tıbbi teknolojinin önemi büyüktür. Hastalar, bu tür belirtileri gördüğünde derhal tıbbi yardıma başvurmaları gerekmektedir.

Bağırsak delinmesi davalarında tıbbi hatanın olup olmadığının değerlendirilmesi için bağırsağın delinmesinin nedeni ve bağırsak delinmesinin sonraki sürecin nasıl yönetildiği ayrıca değerlendirilmelidir. 

Yukarıda açıklandığı üzere bağırsak delinmesi herhangi bir tıbbi müdahaleden kaynaklanmayabilir. Kişinin mevcut sağlık sorunları, düşmesi veya bıçaklanması da bağırsağın delinmesine neden olmuş olabilir. Bu durumda hastaneye başvuran hastanın şikayetlerinin sağlık personelince nasıl değerlendirildiği incelenmelidir. Devam eden ısrarlı şikayetlerin veya bağırsak delinmesinin varlığından şüphelenmesini gerektirecek belirtilerin varlığı halinde görüntüleme, tahlil ve konsültasyon ve gerekiyorsa sevk talep edilmelidir. Yapılacak müdahalelerden önce ve teşhise yönelik hastaya ve yakınlarına bilgi verilmeli aydınlatılmış rıza alınmalıdır. Hasta ve yakınlarına hangi şikayetlerin devam etmesinin ne anlama geleceği, bu halde ne yapılması gerektiği açıklanmalıdır. Bağırsak delinmesi söz konusu olduğunda müdahalenin gecikmemesi hastanın hayatının kurtarılması için elzemdir. Görüntülemelerin, tahlillerin incelenmesinde ve yorumlanmasında gecikmeler, sağlık personeli arasındaki iletişimsizlik ve organizasyon eksikliği nedeni ile bağırsak delinmesine müdahalede gecikilmesi tıbbi hatta niteliğindedir. 

Eğer bağırsak delinmesi bir tıbbi müdahale neticesinde ortaya çıkmışsa öncelikle hastadan aydınlatılmış onam alınıp alınmadığı incelenmelidir. Hasta Hakları Yönetmeliği madde 15 gereği hastaya tıbbi müdahaleden önce olası komplikasyonlar, bunların gerçekleşme ihtimali, komplikasyon gerçekleşirse hangi sağlık sorunlarının yaşanabileceği, alternatif tedavi yöntemleri muhakkak açıklanmış olmalıdır. Bir kâğıdın yasak savma amaçlı imzalatılması açıklama anlamına gelmez. Tıbbi müdahaleyi gerçekleştirecek doktor makul süre öncesinde tıbbi müdahalenin risklerini hastaya hastanın anlayacağı şekilde açıklamış olmalıdır. Akdi takdirde hekimin ve hastanenin tıbbi müdahaleyi geçerli bir rıza olmadan yapması durumu ortaya çıkacak. Bu da hekimi ve hastaneyi komplikasyonlardan da sorumlu hale getirecektir. Aydınlatılmış rızanın varlığından sonra tıbbi müdahalede bağırsağın delinmemesi için gereken önlemlerin alınıp alınmadığı, bağırsağın delinip delinmediğinin kontrolünün ve anlaşılmasının mümkün olup olmadığı sorgulanmalıdır. Bu çerçevede tıbbi müdahalenin epikriz raporu değerlendirilmelidir. 

Bağırsak delinmesi tıbbi müdahalenin bir komplikasyonu olarak değerlendirilse bile tıbbi müdahaleyi yapan hekimin ve hastanenin sorumluluğu bu aşamada bitmemektedir. Tıbbi müdahaleyi yapan hekim müdahale sonrası hasta takibinden de sorumludur. Hastadaki şiddetli karın ağrısı, ateş/titreme, baş ağrısı, şişkin, sıkı karın, mide bulantısı ve kusma, hızlı kalp atışı, dışkıda kan gibi belirtiler atlanmamalı, belirtiye bağlı olarak tahlil, görüntüleme, konsültasyon ve gerekirse sevk istenmelidir. Bu aşamada görüntülemelerin, tahlillerin yorumlanmasında ve bağırsak delinmesinin teşhis ve tedavi planlanmasında gecikilmemeli, hekimler ve sağlık personeli arasındaki iletişimsizlikten kaynaklanan nedenlerle müdahale aksatılmamalıdır. Belirtilerin yorumlanmasında, ek tahlil, görüntüleme, konsültasyon istenmesinde eksiklik varsa, teşhisten sonra da müdahalede gecikilmişse tıbbi hata olduğu düşünülmelidir.